Kit Clayton – Nek Sanalet

Debiutancki album Kita Claytona, będący jednocześnie pierwszym długogrającym wydawnictwem ~scape, to prawdziwy klejnot w już nieco zardzewiałej koronie labelu. „Nek Sanalet” ujrzał światło dzienne w zamierzchłym, ostatnim roku ubiegłego wieku, kiedy berlińskie środowisko nadal w znacznym stopniu kształtowało progresywną elektronikę. Sam autor jest wprawdzie Amerykaninem, ale Stefan Betke nie wziął go pod swoje skrzydła bez powodu – Claytonowi znacznie bliżej do basicchannelowego Berlina, niż do rodzinnego San Fransisco.
Od pierwszych do ostatnich minut toniemy w kleistej gęstwinie techdubowych dźwięków, które potrafią całkowicie zaabsorbować uwagę. Delikatne muśnięcia, solidny rytm, masywny bas, odległe stukoty szelesty, szmery, pogłosy, echa… Clayton piętrzy sekwencje, dodaje coraz to nowe warstwy i modyfikuje je, bezbłędnie budując hipnotyczną atmosferę. Czyni to nie tylko za sprawą miarowego, tętniącego rytmu czy aresnału dubowych efektów i sztuczek producenckich, ale również doborem intrygujących sampli. Dla przykładu, otwierający „Nuchu” brzmi jak odgłosy demona lub żywego organizmu pozaziemskiego pochodzenia i robi naprawdę piorunujące wrażenie, choć zbudowano go na kilku powtarzanych dźwiękach. W istocie, podejście Kita jest bardzo minimalistyczne: zamiast dezorientować bogactwem dźwięków, skupia się na wybranych i sukcesywnie je rozwija, osiągając oszałamiający efekt. Efekt przestrzennego, wszechogarniającego audiokosmosu. Dodatkowo twórczość Claytona zawiera w sobie ładunek filozoficzny – „Nek Sanalet” oznacza „świat substancji” (poprzedzająca epka nazywała się „Nek Purpalet” – „świat dusz”), zaś w tytułach przewijają się duchowe fortece („Kalu”), statuy („Aspoket”) i drogi, po których stąpa diabeł („Nia-Ikala”). Tak jak rzeczywistość, muzyka zawiera ukryty wymiar. Do jego odnalezienia i ogarnięcia niezbędną będą słuchawki – bez nich nie wyłapie się wszystkich smaczków.
Trzy kwadranse wypełniające krążek całkowicie zaspokajają moją potrzebę niemal mistycznego podróżowania w muzyce. Przy odrobinie wyobraźni można przeżyć jedno z najbardziej sugestywnych doświadczeń sonicznych, których słowa nie są w stanie oddać. Pełna, bezwzględna rekomendacja.
1999