Roisin Murphy – Overpowered

Nad gwiazdami żegnającymi się z legendarnymi bandami, wchodzącymi w orbitę kariery solowej dość często zbierają się ciemne chmury krytyki. Pierwszy solowy krążek Roisin Murphy – „Ruby Blue” – podzielił słuchaczy na fanów Roisin i fanów Moloko. Po dwóch latach artystka wraca z drugim, zupełnie innym materiałem. Czy w nowym składzie muzyków i producentów Roisin przekona do siebie tęskniących za dokonaniami Moloko?
Zamiast Matthew Herberta (odpowiedzialnego za brzmienie „Ruby Blue”) Murphy zaprosiła do pracy m.in. Seiję, Jimmy’ego Douglassa, Andyego Cato z Groove Armady i Richarda X. W efekcie powstał chyba najbardziej mainstreamowy materiał w dorobku wokalistki. Stricte taneczny, pozornie lekki, kipiący energią i bogactwem dźwięków. Metrum jest tu nieco prostsze niż na „Ruby Blue”, choć wciąż mocno zróżnicowane. Roisin nie oczekuje tym razem szczególnego skupienia, zaprasza raczej do wspólnych poszukiwań nowych form „zwykłego” popu. Szuka dowodów na to, że „roztańczony” nie zawsze musi znaczyć „infantylny”.
Choćby kawałek tytułowy. Pod wartwą taneczną Roisin ukryła tu niesamowitą, wokalną nostalgię, nadając całości co najmniej kilku wymiarów, jednocześnie wzmacniając piosenkę mocnym, oddziaływujący na słuchacza pulsem. Dalej jest podobnie: „You Know Me Better” – bez kompleksów czerpiący z oldschoolu, ze stylu klawiszowych wyczynów muzyki sprzed dwóch dekad. „Let Me Know”, którego nastrój wyznacza świetne, wpadajace w ucho pianino. „Movie Star” – bezpretensjonalny, zawadiacki, porywający syntezatorowym brzmieniem. „Cry Baby” – szaleńczo perkusyjny, z rozbuchanym beatem….Wszystkie one pretendują do miana trzymających wysoki poziom parkietowych wygryzaczy. Na tym chyba polega siła Roisin – nagrywając płytę klubową, niemal imprezową, uniknęła choćby cienia banalności.
Jak się to robi? Przecież w większości prym wiodą tu proste syntezatory i perkusja. Sęk w tym, że Roisin jednocześnie garściami czerpie z brzmień okołoklubowych, przemyca partie acidowe, mocny beat, jazz, a nawet partie orkiestrowe, jak w „Checkin On Me”, gdzie wyraźnie rysuje się sekcja dęta. Co więcej, Murphy przetyka całość kompozycjami barowymi, spacerowymi, jesiennymi, urzekającymi czystością brzmienia, delikatnością umiejętnie dobranych instrumentów (zwróćcie uwagę na „Scarlet Ribbon”, gdzie elektryczna gitara nie ma w sobie krzty drapieżności, sama Roisin śpiewa tu niemal jak mistrzyni Sade). Murphy wyraźnie mości sobie własną przestrzeń w przystępnym popie. Jednocześnie definiuje go na nowo – stara się być różna, energetyczna, zmienna. Jest bardzo kobieca, momentami gryzie się z otoczeniem, co sygnalizuje już sama okładka, na której spod błazeńskiego przebrania z podrzędnego baru spogląda kobieta dumna i zmysłowa.
Cała płyta uwodzi i obezwładnia bogactwem barw, jest też głębokim ukłonem w stronę lat 80., w kierunku syntezatorów i doskonałej zabawy. Możliwe, że mamy do czynienia z najlepszym albumem klubowego dance-popu od czasu „Ray Of Light” Madonny. Pozostaje więc zastanawiać się, jak wielu nowych fanów Roisin zdobędzie, jak wielu również – tych dotychczasowych – podzieli jeszcze bardziej.

***

Zakochałem się w jej głosie dobrych kilka lat temu. Niewiele jeszcze wiedząc o muzyce, będąc rockowym i awangardowym ortodoksem, miotającym się pomiędzy King Crimson, Tool i Nurse With Wound, odkryłem artystkę, która każdym słowem jakie padało z jej ust przekonywała mnie, że oto poznaję esencję, do ostateczności aromatyczną i krwistą wręcz treść tego, czym jest Muzyka. Nauczyła mnie bardzo wiele, przelała litry łez, złamała serce i otworzyła oczy tak szeroko, że musiałem odwracać wzrok najszybciej jak potrafiłem. Bo ogień, jaki płonie wokół wszystkiego co z Roisin związane, potrafi oślepić. To doskonałe, niebezpieczne piękno.
Wcześniej nie wierzyłem, że pop może być ambitny, utwory w tej konwencji tak silne jak klasyczny rock, energia tak oczyszczająca, atmosfera wokół artysty tak namiętna, tajemna i mistyczna. Dopiero później przyszedł czas na odkrycie takich absolutów jak albumy Abby czy Bee Gees, ale to już nie było to samo co z Różyczką. Ona jest teraz, obnaża swoje wnętrze na scenie XXI wieku, na scenie czasów w których tak łatwo stracić wszystko, tak łatwo zgubić samego siebie. Romantyczna, dekadencka, choć na swój sposób odważna z tym lekko zamglonym i łzawym spojrzeniem. Piszę o tym wszystkim, bo nie sposób bez zrozumienia mojego podejścia zgodzić się (lub nie) z tym, co mam do powiedzenia na temat „Overpowered”.
Jest bardzo dobrze, choć nie idealnie. To bardzo „subiektywna” płyta, jej odbiór zależy od takich smaczków jak nastrój, samopoczucie, osobowość etc. Takie przynajmniej jest moje wrażenie. „Overpowered” to jednak przede wszystkim wielki ukłon Roisin w stronę muzyki tanecznej. Lata siedemdziesiąte, osiemdziesiąte, być może szczypta psychodelii z lat sześćdziesiątych- to główne składniki. Silnie zrytmizowana muzyka, podkreślona basami, syntezatorami i miękką elektroniką. Jest kilka zgrzytów, mało przyjemnych momentów, zbyt schematycznych ale wciąż dalekich od banału- „Tell Everybody”, „Cry Baby” i ten do którego mam najmniej pretensji, z wyjątkiem tego, że jest zbyt przesłodzony, a mianowicie „Movie Star”. To przede wszystkim album o wiele przyjemniejszy w odbiorze niż „Ruby Blue”. Więcej się tu dzieje, muzyka jest nieco mniej ascetyczna, bardziej organiczna, chwilami po prostu piękna. O tym pięknie mówić trzeba.
Prym wiodą dwa absolutnie doskonałe utwory, w których jakość po prostu nie wypada wątpić – niezwykły, tak cholernie drżący od gorącego temperamentu, roztańczony „You Know Me Better” i „Let Me Know”- ten drugi pozostawię bez komentarza (o swoich świętościach nie potrafię pisać). Zaraz za nimi plasują się zawirowania i trans „Primitive”, zaskakująco „molokowaty”, powalający „Dear Miami” oraz utwór tytułowy, którego przedstawiać nie trzeba. Ta jaśniejsza strona „Overpowered” to właśnie ta Roisin, o której pisałem na początku – zaczarowana, śpiewająca, tak jakby w jej żyłach zamiast krwi płynął roztwór kryształków LSD. Ona sama jest w nich jak narkotyk, który powoduje że doświadczamy tego, co pozornie niedoświadczalne. A ja jestem na dobre uzależniony i dobrze mi z tym.
Każdy powinien ocenić tą płytę sam. My recenzenci, możemy się produkować, słuchać każdej z płyt w stu różnych konfiguracjach typu łazienka z wanną i bez, rozbierać ją na części pierwsze, ale w przypadku muzyki Roisin zaskakująco ważne jest jedno słowo, które trzeba sobie zapamiętać- intymność. Samotność, miłość, namiętność i przemijanie – to treść tej małej apokalipsy, intymnego końca, który jest tak piękny i bolesny. To stamtąd jest muzyka Roisin. Polecam romantykom. Gorąco.
Radek Kordasiewicz

2007