Buraka Som Sistema – Black Diamond

Afrykańskie poczucie rytmu, tradycyjne instrumenty perkusyjne, zaśpiewy w językach kreolskim i portugalskim oraz toasting zostały zderzone z elementami houseu, techno i hip-hopu, które do Angoli przywędrowały z Europy i ze Stanów. Ta mieszanka wybuchowa zrodziła taniec, który rozpalił parkiety zarówno tam na miejscu, jak i w Portugalii, do której ściągali angolscy emigranci. Stamtąd już raczej krótka droga do odtwarzaczy na całym świecie. W promocji pomogło portugalskie MTV, gdzie Buraka Som Sistema ma status lokalnej gwiazdy. Jak inaczej wytłumaczyć dwie nominacje do nagrody Best Portuguese Act (w tym i w zeszłym roku)?
Nominacje nie były bezpodstawne, bo zarówno epka z 2006 roku – „From Buraka to the World”, jak i najnowsze wydawnictwo, pierwsza płyta długogrająca, „Black Diamond” są rzeczami godnymi uwagi. Na pierwszym dziele DJ Riota (Rui Pité), Lil Johna (Jo?o Barbosa) i Conductora (Andro Carvalho) królował rytm. Łomocący, ciężki beat grzmiał do spółki z potężnymi liniami basu. Na najnowszej płycie, muzycy skupiają się raczej na dźwiękowych eksploracjach, inkorporując elementy muzyki brazylijskiej, karaibskiej czy brytyjskiej.

Buraka Som Sistema od samego początku rzuca słuchacza w wir dźwięków przyprawiających o zawrót głowy. Już „Luanda Lisboa” porywa do tańca w swoim dość szybkim rytmie. Odgłosy syren i syntezatorów tylko podkręcają tempo, tak by bez szoku można było przejść do największego przeboju na płycie – „Sound of Kuduro”, gdzie gościnnie udziela się M.I.A. oraz raperzy „Saborosa” i „Puto Prata”. Postać Mathangi zdaje się tutaj dominować i przez porywający refren nie da się oprzeć wrażeniu, że mamy przez chwilę do czynienia z lepszą wersją Kali. Z chaotycznym, skocznym refrenem kontrastują agresywnie wyrapowane zwrotki. Taki szaleńczy klimat panuje już w zasadzie do końca płyty, niezależnie od tego czy kuduro miesza się z baile funkiem (Aqui para voces), czy z afrykańskim folkiem (General), czy też angielskim rapem (Black Diamond, w którym gościnnie pojawia się manczesterska grupa Virus Syndicate).


Pomiędzy tymi hałaśliwymi i jaskrawymi kawałkami znalazło się też trochę miejsca na stricte perkusyjne popisy w dwuczęściowej kompozycji „New Africas”. Pierwsza połowa to hipnotyczne, miarowe grzechotanie okraszone przemową Kalafa Angelo. Przypomina to trochę sposób w jaki brzmią utwory Kode9 i Spaceapea. Druga połowa to quasi-dubstepowa kompozycja rozwijająca się powoli, by nagle wybuchnąć z pełną mocą rytualnego bębnienia. Dalej ciągnie się jednak electrogangsterskie Beef i wszystko wraca do normy, a raczej ponad normę, bo Black Diamond to potężny zastrzyk adrenaliny, jakiego na co dzień muzycy niestety nam nie oferują.
Muzyka Buraka Som Sistema wprost tętni życiem i zachwyca swoją naturalnością. Dzikość i spontaniczność tkwiące w tych dźwiękach sprawiają, że frajda ze słuchania jest olbrzymia, a w człowieku budzi się czarna dusza, która każe mu tańczyć, tańczyć, tańczyć…
2008