Trudno oprzeć się wrażeniu, że berlińską scenę techno zdominowały ostatnio panie. Wszechstronna Anja Schneider, djka, producentka i radiowiec, zdążyła już wcześniej wywołać u mnie młodzieńcze palpitacje paroma singlami i remixami, by zaraz potem osłabić entuzjazm zbyt daleko idącym, jak na moje ucho, banalizowaniem technicznego brzmienia. Dlatego, prawdę pisząc, trochę się tej płyty obawiałam. Okazało się jednak, że zapracowana Niemka nie traci czasu, a gatunek wcale się nie wyczerpał. Wystarczył drobny remont i recycling, by otrzymać coś więcej niż tylko 10 zimnych i tanecznych kawałków. Każda przecież, nawet najbardziej minimalowa kompozycja kryje tu w sobie jakąś niespodziankę.
Anja Schneider – „Beyond The Valley”

Bez rozbiegu czy innego intro, które mogłoby powolnie wprowadzić słuchacza w klimat – wg oklepanej zasady „najpierw trzęsienie ziemi, a potem napięcie rośnie” – od razu spada na uszy kilka loopow zwiastujących, że techniczną stronę brzmienia Anji ozdobią akcenty wysoce melodyjne, a zamiłowanie do egzotyki nie sprowadza się jedynie do tytułów. Na tym raczej ciemnym i przede wszystkim rytmicznym tle przywołującym skojarzenia z pierwotnym transem nie brakuje punktów kulminacyjnych i jaśniejszych plam uśmiechniętych, parkietowych harców. Oto ni stąd ni zowąd wśród właściwych gatunkowi, powtarzanych jak mantra wystukiwanych motywów, mogą pojawić się tribalne i plemienne wtręty – niczym sztab opasanych etnicznymi wdziankami kobiet grających na tarach – wplątane w miejsko i swojsko brzmiące akcenty (jakieś niby auta, niby tłukące się szkło). Ale promujący album “Mole” to dopiero preludium do zabawy, która szybko zmienia się w rozgrywkę miedzy minimalem i tangiem, kiedy to słuchacz traci orientację i podczas “Maki” momentami nie wie, czy znalazł się na berlińskim parkiecie, czy miedzy fałdami harmonii Piazzolli.
Anja Schneider – „Maki”

Jakby tego było mało, całość utworu pięknie ogrzewa spadek po detroit-techno i subtelnie dawkowana linia melodyczna. Tak, tak, “Maki” to mój energetyczny, sielankowo-optymistyczny faworyt. Jednak „poza doliną” czai się tez druga, mroczniejsza strona minimalu – znika egzotyka, słoneczne akordy ustępują miejsca coraz odważniej wkraczającym basom i potężnej psychodelii, właściwej miejscom, które rodzice każą swym dzieciom omijać szerokim łukiem. Najpierw w tytułowym “Beyond the Valley”, potem w kaskadowo, acz niespiesznie schodzącym po kolejnych kręgach piekiełka “Get Away”, uporczywie uwierającym świadomość, ze oto już słońce wysoko na niebie, a nam wcale nie chce się opuszczać tego ciemnego klubu i oglądać pogodnego dnia. Są tez hity znane wcześniej słuchaczom: “Gimlet” i “Belize”, przy czym ten drugi ewidentnie kojarzy się z radosną częścią twórczości Roberta Hooda i wyraźnie prowadzi nieposkromioną beztroską i transowością. Trochę szkoda, że dusznym, zmysłowym numerem („Fish at Night” ), na niwie downtempowych brzmień, Anja Ameryki nie odkrywa, niemniej stanowi on całkiem zmyślne zamknięcie „potworowego”, jak go określa sama autorka, albumu.
Anja Schneider – „Gimlet”

Osobom, które wcześniej nie dały się uwieść tzw. techno i to z serca Niemiec, krążek jako całość może jawić się jako kolejna zbitka znanych już, przytupujących brzmień dla zagorzałych fanatyków. Bo mimo przebijających etnicznych nawoływań, licznych wycieczek melodyjnych i wysokotonowych akcentów, słychać wyraźnie, że szefowa Mobilee nie uznaje brzmieniowych kompromisów. Przy współpracy z Paulem Brtschitschem Anja konsekwentnie popłynęła w ostro-klubową bajkę, doskonale oszczędną i z lekka neurotyczną. Najlepiej chyba jednak zasmakować jej albo na imprezie albo na słuchawkach. Broń Boże proszę nie próbować poznawać mrocznego i cudownego świata Anji puszczając go jako tło do zmywania naczyń, bo można go zwyczajnie przegapić.
2008

Ponieważ prezentowała w niej prawdziwie nowatorskie nagrania z klubowego undergroundu, szybko zwróciła na siebie uwagę didżejów i producentów. Z czasem stali się oni stałymi gośćmi jej audycji. Spotkania te sprawiły, że dziewczyna sama zapragnęła robić muzykę. Zadebiutowała w 2004 roku singlem „Tonite”. Jego sukces sprawił, że niebawem uruchomiła własną wytwórnię płytową – Mobilee. W ciągu trzech lat działalności wysunęła się ona na czoło zdobywającego coraz większą popularność minimalowego nurtu. Wysoką pozycję firmy potwierdziły w minionym roku świetnie przyjęte przez fanów i krytykę dwie kompilacje „Back To Back” oraz debiutancki album duetu Pan-Tone – „Panorama”. Wszystko to przygotowało grunt pod pierwszy album samej szefowej Mobilee wyprodukowany wspólnie z Paulem Brtschitschem – „Beyond The Valley”.
Tak jak można było się spodziewać, dziesięć umieszczonych na nim nagrań utrzymanych jest w klimacie nowoczesnego minimalu. Podkłady rytmiczne poszczególnych utworów tworzą lekkie i sprężyste bity otoczone perkusyjnymi efektami w postaci zwielokrotnionych stuków i trzasków („Gimlet” czy „Belize”). Towarzyszą im mocne pochody pomrukującego basu („Beyond The Valley”), które od czasu do czasu są pogłębiane dubowymi pogłosami („Maki”). W kilku nagraniach Schneider modyfikuje te minimalistyczne podkłady na tribalową modłę. Tak dzieje się w otwierającym album „Safari” czy umieszczonym tuż za nim „Mole”. W efekcie kompozycje te zyskują bardziej transowy charakter od pozostałych, balansując między chłodnym techno a gorącym afro-beatem („Beyond The Valley”).

Wszystkie utwory z płyty mają przestrzenne brzmienie. Tworzą je przede wszystkim gęsto porozrzucane mikrodźwięki – różnego rodzaju popiskujące czy stukające efekty, podszyte studyjnymi echami („Gimlet”) i rzucone na strzeliste tła syntezatorowe o detroitowym rodowodzie („Belize”). Na te rozsypane po całym albumie ozdobniki nakładają się elementy konstrukcji niosące oszczędne melodie. Są to oniryczne pląsy klawiszy („Mole”), ciepłe tony przetworzonego piano („Maki”), rwane akordy syntezatorów o blaszanym brzmieniu („Gimlet”) czy wreszcie kanalizacyjne kaskady skorodowanych dźwięków („Cascabel”).
Pod koniec płyty Schneider zwalnia tempo. Najpierw pojawia się niemal soundtrackowy kompozycja „Little Red Riding Hood”. Jej centralnym motywem jest soczysta partia psychodelicznych syntezatorów, jakby żywcem wyjęta z krautrockowych kolaży tworzonych przez Cluster czy Neu! Na finał rozbrzmiewa natomiast… piosenka. „Fish At Night” łączy w inteligentny sposób formułę minimalistycznej elektroniki z popową melodyjnością. Schneider śpiewa tu zmysłowym głosem niczym Cosey Fani-Tutti w najbardziej romantycznych nagraniach swego duetu Chris & Cosey. W ten sposób płyta kończy się w niemal bajkowym nastroju – zostawiając słuchacza w błogim rozmarzeniu.
„Beyond The Valley” to kolejny krok w rozwoju minimalowej estetyki. I już dziś nie ulega wątpliwości, że album ten trafi do każdego zestawienia najważniejszych płyt tego roku.
mobilee-records.de | myspace.com/mobileerecords | myspace.com/anjaschneider
2008