Autechre – Oversteps

Na temat brytyjskiego duetu powiedziano i napisano już chyba wszystko. Ten nieustannie poszukujący projekt jest znany z charakterystycznego, choć nieustannie redefiniowanego stylu i eksploracji rozmaitych środków wyrazu. Pozycja Seana Bootha i Roba Browna oraz wpływ, jaki od blisko 20 lat wywierają na całe pokolenie twórców i sympatyków nowych brzmień, są trudne do przecenienia, zaś ich muzyka nadal brzmi, jakby nagrano ją w przyszłości.

Nie będę silił się na wymuszony obiektywizm, bo Autechre to filar także mojej muzycznej edukacji; z drugiej strony żaden ze mnie bezkrytyczny die-hard fanatic, bo pomimo ciągłego zachwytu nagraniami z lat 1991-98, późniejszy okres eksperymentalny od „Confield” do „Untilted” włącznie był dla mnie mało atrakcyjny, momentami wręcz odpychający.

Eksperyment wymknął się spod kontroli i zamiast porywającej muzyki z ludzkim pierwiastkiem, powstała bezduszna symfonia maszyn. Być może dlatego wydany przed dwoma laty album „Quaristice” stanowił częściową rezygnację z komputerowego onanizmu na rzecz bardziej organicznego brzmienia, nawet jeśli był celowo chaotyczny i pełen niedokończonych szkiców.

Każdy album Ae jest pewnym etapem, który kontynuuje wątki poprzedniego Świeżo wydany dziesiąty longplay w dyskografii duetu jest dla odmiany płytą nie tylko spójną, ale też… melodyjną. „Oversteps” jest w pewnym sensie syntezą dotychczasowego dorobku Bootha i Browna, przy czym propocje zostały idealnie wyważone: najwięcej tu electro-ambientowych, zrytmizowanych początków i niewiele – na szczęście! – skomplikowanych, arytmicznych eksperymentów z późniejszego etapu twórczości.

Ale przecież każdy album Ae jest pewnym etapem, który kontynuuje wątki poprzedniego, a jednocześnie wzbogaca go o nowe motywy, gwarantując unikalny styl. To brzmienie można naśladować, ale nie można go podrobić, o czym przekonuje opener „r ess” i pierwsza połowa płyty, na czele z „known (1)”, „ilanders”, „os veix 3” i „qplay”.

Melodie są oczywiście krzywe, brudne, nie sposób odmówić im pięknaSyntezatorowe motywy rozpływają się na tle metalicznych bitów, pogłosów i reszty tkanek tego organizmu, którego częścią stał się również klawesyn, ulubiony instrument Arovane i krwiopijców z „Nieustraszonych pogromców wampirów”. Te wszystkie melodie są oczywiście krzywe, brudne i często stawiane w poprzek innych harmonii, a jednak nie sposób odmówić im piękna: nawet jeśli w drugiej połowie płyty flow nieco siada („st epreo” traktuję litościwie jako wypadek przy pracy), to finał w postaci melancholijnego „Youp” (pamiętacie epkę „Garbage” i kawałek „Vletrmx21”?) rekompensuje wszelkie braki, których jest tu naprawdę mało. A że nie ma czegoś na miarę „Chichli”? Nie bądźmy małostkowi.

Muzyka Ae wymaga czasu i uwagi. Dwa lata temu na „Quaristice” sypały się gromy, tymczasem okazuje się, że z biegiem czasu wielu ówczesnych krytyków zmieniło się w apologetów tej płyty. Z „Oversteps” może być podobnie. Doprawdy trudno oczekiwać, że Booth i Brown będą nieustannie wyznaczać nowe trendy albo podpinać się pod nowe.

Oni po prostu robią to, co najlepiej potrafią – grają swoje, będąc ponad wszelkimi modami (patrz: tytuł albumu). Tak było, jest i prawdopodobnie będzie, czego dowodem jest całościowa kariera tych dwóch pozytywnie pojebanych geniuszy, którzy swoje już udowodnili. Kto oczekuje przełomów, niech wykąpie się w Dunajcu.
Warp Records, 2010