Tim Hecker – Virgins

Siódmy album studyjny Heckera mógłby być wymarzonym debiutem większości twórców muzycznej hybrydy spod znaku ambient/drone/noise. I naprawdę trudno się temu dziwić. Poruszając się po rejonach, które przyszło mu stworzyć i zasiedlić, sam sobie jest bogiem, który nigdy nie wahał się skorzystać z kłębów chaosu, a nawet zanurzyć się w nich dogłębnie – zawsze z korzyścią dla tworu.

Otwierający całość „Prism” niesie skojarzenia z openerem poprzedniego albumu Heckera – „Ravedeath, 1972”. Pulsacyjny rytm oraz spora dynamika kompozycji nie tylko pozwalają oczyścić się z bodźców otoczenia oraz skupić uwagę na najważniejszym. Niosą także ważne przesłanie – dokonań Kanadyjczyka należy słuchać głośno. Jedynie tonąc w albumie takim, jak „Virgins” jesteśmy w stanie docenić starania i pomysłowość Heckera w odnajdywaniu nowych figur retorycznych w muzyce. I to nie tylko eksperymentalnej. Doktorat z wpływu muzyki, szumu i ciszy na rozwój cywilizacji odkrył przed nim rzekome istnienie Rogu Themistiusa – prawdopodobnie najgłośniejszego instrumentu stworzonego przez ludzkość. Trudno więc oczekiwać, iż zadowoli się jakimikolwiek półśrodkami w procesie twórczym.

Odstąpienie od organów, będących poprzednio instrumentem wiodącym, na rzecz brzmieniowej fuzji gitar, fortepianów oraz fragmentów symfonicznych nie jest w muzyce Kanadyjczka niczym nowym. Tylko w teorii. W rzeczywistości po raz kolejny mamy do czynienia z brzmieniami unikalnymi w skali dokonań Heckera.

Tworząc mikroskop o ogromnym zbliżeniu, skupiony na przesterowanym dźwięku, Hecker objawił jego nieprzewidywalną naturę, pozwalając obcować z muzyką na poziomie atomu – basowych tąpnięć, odgłosów krytycznego załamania się fal akustycznych w ryk i zgrzyt, lub też pulsacyjnie wygasających w rysę na kruchej fakturze kompozycji. Eksponujące przestrzeń i mnogość harmonii utwory przełamywane brutalną modulacją cyfrową urzekają sprawnie zaszytą w nich ciszą, lub też błąkającymi się w entropii dźwięku solowymi partiami klarnetu, cudem unikającymi niszczycielskich wirów.

Co może drażnić, to achronologicznie, wręcz niechlujnie zmontowana budowa albumu. Wyzwanie rzucone słuchaczowi obytemu w heckerowskich operacjach na muzycznej tkance, który przyzwyczajony do spójności tematów oraz przenikających się kompozycji w zetknięciu z „Virgins” usłyszy nierzadko brutalnie powycinane fragmenty sugerujące większą całość. Zabieg ten, zanikający w miarę zbliżania się do dramatycznego finału, nie wpływa szczęśliwie na ogólny odbiór płyty.

Fascynacja Heckera dźwiękiem wybiega daleko poza definicję muzyki. Kanadyjczyk postrzega już zapewne fale akustyczne bardziej w kategoriach szumu i interferencji – zjawisk czysto fizycznych, które okaleczając fortepianowe kadencje, lub też partie orkiestralne, eksponują piękno nieobecne zarówno w kompozycjach klasycznych, jak i eksperymentalnych.

Nieprzypadkowo wybrane na okładkę albumu zdjęcie rzeźby, z przyjaźnie rozpostartymi dłońmi, wywołuje emocje zgoła odmienne od tych będących założeniem jej twórcy, wpisanych z definicji w sztukę sakralną. W rękach tego enfant terrible muzyki prawdziwe odkrywczej służyć to może zarówno za przestrogę, jak i za symbol.

Kranky | 10.10.2013