Światłość podgląda ciemność.
Ci, którzy mieli zooma na londyński underground przez ostatnie dwadzieścia lat, zapewne rozpoznają natychmiast postać Toma Skinnera – perkusisty, kompozytora, radiowca i producenta. A jeśli nie, to jestem przekonany, że takie nazwy jak The Smile czy Sons of Kemet mówią znacznie więcej, ponieważ Skinner jest członkiem tych projektów. Poza tym występował i nagrywał również z wieloma znanymi muzykami, takimi jak Grace Jones, Jarvis Cocker, Kano, Matthew Herbert, Mulatu Astatke, Floating Points, The Invisible czy Zero 7.
„Voices of Bishara” to jego pierwsze wydawnictwo pod własnym nazwiskiem, w zasadzie minialbum, choć osadzony na solidnym fundamencie w postaci doświadczenia. Równo dziesięć lat temu Skinner debiutował płytą pod pseudonimem Hello Skinny, co spotkało się z pozytywnym odbiorem. W 2017 roku Brytyjczyk powrócił z kolejnym albumem „Watermelon Sun” (opublikowanym przez label Gillesa Petersona Brownswood) będącym wynikiem współpracy z nowojorskim kompozytorem i puzonistą Peterem Zummo (skądinąd niegdyś związanym z Arthurem Russellem).
Zanim o samej muzyce z „Voices of Bishara”, warto skierować jeszcze uwagę na kryjący się kontekst w tytule, gdzie Skinner nawiązuje łączność z niezwykle rzadkim solowym albumem amerykańskiego wiolonczelisty Abdula Waduda „By Myself” (1978) zmarłego w tym roku. Tom wielokrotnie słuchał tego materiału podczas lockdownów. Ciekawostką jest to, że Waduda na własny koszt wytłoczył swój album i wydał we własnej wytwórni Bishara. W tłumaczeniu z języka rabskiego to słowo oznacza „dobrą wiadomość” lub „przynosić dobrą wiadomość”.
„Voices of Bishara” zrodziło się również w okoliczności sesji pod tytułem „Played Twice” w londyńskim Brilliant Corners. Chodziło tam o odtworzenie jakiegoś klasycznego albumu w całości na ich audiofilskim sprzęcie, a następnie jakiś zespół daje na to własną odpowiedź w postaci improwizacji. Skinner zaprosił do współpracy Kareema Dayesa (wiolonczela), Nubyę Garcię (saksofon tenorowy, flet), Toma Herberta (akustyczny bas) i Shabakę Hutchingsa (saksofon tenorowy, klarnet basowy). Włączyli sobie płytę perkusisty Tony’ego Williamsa „Life Time” z 1964 roku i nagrali razem materiał, jak klasyczny band, wszyscy muzycy w jednym pomieszczeniu.
Skinner odłożył tę sesję na bok i wracał do niej od czasu do czasu. Pewnego dnia przysiadł do niej z większym skupieniem i postanowił, że „potnie” zarejestrowane nagrania. – „Przyjąłem bardzo liberalne podejście do cięcia i zacząłem bardzo mocno wchodzić w edycję między instrumentami. Tchnąłem nowe życie w muzykę” – wspomina Tom, dodając: „Nie jestem purystą. Nie chcę rozstawać się z przeszłością. To było naprawdę wzmacniające, żeby trochę to spieprzyć, bawić się muzyką i zobaczyć, co się stanie. To było właściwe posunięcie”.
Skinner przynosi sześć dźwiękowych wiadomości i to świetlistych. Niespełna 28 minut muzyki z pogranicza różnych konstelacji, ale nicią przewodnią jest wolność! Z tytułowego utworu „Bashira” wydostają się iście autentyczne duchy Coltrane’a oraz Aylera – wściekłe i drapieżne partie saksofonu, zaś wiolonczela Dayesa pachnie nowojorską poetyką Zorna. „Red 2” to z kolei odpowiedź na „Two Pieces Of One: Red” Williamsa. Czuć tu fascynacje produkcją spod ręki Makayi McCravena, szczególnie w perkusyjno-harmonicznych pętlach.
Kapitalny temat w „The Journey” automatycznie przenika do krwioobiegu i buja umysłem/ciałem, przy akompaniamencie bluesowo-afrykańskiej wiolonczeli parującej mistyką. „The Day After Tomorrow” wyplątuje się i ucieka od prostych skojarzeń, wyśmienicie balansują pomiędzy muzyką współczesną, tradycją jazzową a świeżą produkcją i dopieszczonym brzmienie. Edytorskie eksperymenty Skinnera jeszcze lepiej słychać w „Voices (of the Past)”, jest gęsto, ale nieinwazyjnie – raczej są to nieskrępowane slalomy wokół estetyk, w tym blisko hip-hopowego drive’u. Na zamknięcie „Quiet as it’s Kept” z potężnym groove’em.
Całość znakomicie „siedzi” i skomle jazzową awangardą!
Brownswood / International Anthem / Nonesuch Records | listopad 2022
Strona Toma Skinnera: https://tomskinner.net/About
International Anthem: http://www.intlanthem.com/
Brownswood: https://brownswoodrecordings.com/
Nonesuch Records: https://www.nonesuch.com/