Nielinearne słuchowisko.
Skłonność do łączenia muzyki elektronicznej z wizualizacjami jest dosyć oczywista. To właśnie tego rodzaju dźwięki stwarzają idealne pole do tworzenia obrazów – czy to na ekranie kinowym czy w głowie słuchacza. Już pierwsze koncerty Tangerine Dream czy Klausa Schulze były okazją do ilustrowania ich kosmicznej muzyki abstrakcyjnymi filmami. Nie inaczej postępowali twórcy post-punkowego industrialu – jak choćby Throbbing Gristle czy Cabaret Voltaire.
Producenci techno i house’u jako muzyki tanecznej niespecjalnie interesowali się uzupełnianiem jej wizualizacjami. Ale już ambient i wszelkiego rodzaju eksperymentalna elektronika – jak najbardziej. Zjawisko to nasiliło się w ostatnich latach, kiedy wielkie festiwale w rodzaju berlińskiego Atonalu czy krakowskiego Unsoundu zaczęły zamawiać audiowizualne projekty o niespotykanym wcześniej rozmachu. Z dobrodziejstw tego rodzaju kurateli skorzystał też duet Recent Arts.
Tworzy go para artystów z odmiennych dziedzin. Tobias Freund to weteran niemieckiej elektroniki, który dał się poznać z tworzenia bardzo różnej muzyki: od industrialu, przez techno, po electro-pop. W minionej dekadzie zaliczył prawdziwą erupcję pomysłów, zasilając swoją muzyką katalogi takich tłoczni jak Ostgut Ton, Concentric czy własnej Non Standard Productions. Jego partnerką w Recent Arts jest chilijska artystka wideo Valentina Berthelon, który pracuje zarówno na potrzeby klubów, jak i galerii sztuki.
Pierwszy album duetu ukazał się w 2016 roku i był fascynującą syntezą ambientu i industrialu. Freund i Berthelon zaprezentowali ten materiał na żywo podczas Atonal Festivalu. Ponieważ przyjęcie było pozytywne, kontynuowali współpracę. Tak powstał szerszy projekt – „Skin”, który składał się z muzyki, wizualizacji i tańca. Tym razem Recent Arts wybrali na jego prezentację salę Säule w klubie Berghain. Cztery lata od tamtego wydarzenia dostajemy nową płytę projektu.
Muzycznie to coś nieco odmiennego niż jego poprzednie dokonania. Nieco – bo generalnie Freund pozostaje w kręgu swych dotychczasowych muzycznych fascynacji. Mamy tu splecione drony („Just Be There”), rozedrgany IDM („Automat”), statyczny ambient („Atonal”), przestrzenną kosmische musik („Digital Dictatorship”), chrzęszczący glitch („Oneness”) i niepokojący industrial („Invisible Waves”). Raz bliżej tej muzyce do dokonań Raster Noton, a kiedy indziej – Pete’a Namlooka czy Throbbing Gristle.
Nowością są licznie wykorzystane nagrania terenowe. To bardzo różne dźwięki: fragmenty radiowych komunikatów i filmowych soundtracków („The Game Of Live”), ale też odgłosy ulicznego ruchu, afrykańskie pieśni i orkiestrowe partie („Atonal”). Kiedy indziej rozbrzmiewają tu głosy generowane z komputera. „When will the world end?” – ktoś pyta w „Pull The Emergency Break”, a sztuczna inteligencja mu odpowiada. Co? Posłuchajcie sami. Dzięki tej warstwie dźwiękowej płyta nabiera bowiem zupełnie nowego wymiaru.
Powstanie „Hypetext” zainspirowała nielinearność percepcji współczesnego świata doby informacyjnego przeładowania. Freund i Berthelon postanowili pokazać jak postrzegamy otaczającą nas rzeczywistość – szczególnie teraz w dobie pandemii, kiedy więcej czasu spędzamy w internecie i w komputerze niż gdziekolwiek indziej. Niby to nic odkrywczego, ale pod palcami pary berlińskich artystów rodzi się z tego intrygujące słuchowisko, któremu bliżej do sound artu niż do ambientu czy industrialu.
Reiten 2022
