Telepatyczne pueblo.
Kolejny raz – i na pewno nie ostatni – zaglądamy w tym roku do katalogu chicagowskiej wytwórni International Anthem. Trębacza Aquilesa Navarro i perkusistę Tchesera Holmesa znamy już chociażby z grupy Irreversible Entanglements (w składzie m.in. Moor Mother), która kilka miesięcy temu wydała świetny album Who Sent You? (tutaj recenzja).
Ważną kwestią – w dodatku uważam ułatwiającą lepsze odczytanie muzyki duetu – jest ich pochodzenie. Navarro urodził się w Toronto, ale jego korzenie są panamskie. Jego rodzina opuściła Panamę jeszcze w trakcie rządów dyktatora Manuela Noriegi i pod wpływem wydarzeń, jakie ogarnęły ten kraj w grudniu 1989 roku, gdzie doszło do wojskowej inwazji Stanów Zjednoczonych pod kryptonimem W Słusznej Sprawie (Just Cause). Rodzina Navarro powróciła do Panama City w 1997 roku. Aquiles po studiach pod okiem panamskiego trębacza Victora „Vitina” Paza (Fania All-Stars) i panamsko-amerykańskiego kompozytora/saksofonisty Carlosa Garnetta (Miles Davis, Pharoah Sanders), przeniósł się do Bostonu, aby studiować w New England Conservatory. To właśnie tam poznał Tchesera Holmesa.
Od najmłodszych lat Holmes był związany z panafrykańską społecznością na Brooklynie, skupiającą się wokół organizacji Ausar Auset Society i zespołu The Bennu Ausar Dancers. Jednak bez wątpienia decydujący wpływ na muzyczny rozwój Holmesa wywarły dwie bliskie mu osoby: matka (prowadziła zajęcia w nowojorskim Kamit Preparatory Institute) oraz wujek (klasycznie wykształcony pianista z Panamy). Skutkowało to tym, że Tcheser jako nastolatek zapisał się do Manhattan School of Music’s Precollege.
Podczas nauki w New England Conservatory zawiązała się wielka przyjaźń między Navarro i Holmesem. Po ukończeniu studiów obaj przenieśli się do Nowego Jorku, a następnie wyruszyli w podróż do Panamy, by zarejestrować tam nagrania. Opublikowali je własnym nakładem w formie cyfrowej we wrześniu 2014 roku. Po powrocie do Nowego Jorku wiosną 2015 roku Navarro i Holmes wystąpili w ramach Musicians Against Police Brutality, dzieląc scenę z Moor Mother, Keirem Neuringerem i Lukiem Stewartem – czyli z pozostałymi członkami Irreversible Entanglements.
Po kilkuletniej przerwie muzycy zaczęli myśleć nad nowym materiałem, a mniej więcej rok temu weszli do studia i zarejestrowali swoje free jazzowe szaleństwo, czego efektem jest Heritage of the Invisible II. – Każdy utwór ma swoje tło kompozycyjne, ale improwizacja i telepatia między nami pozostają głównym katalizatorem – tłumaczy Navarro.
Initial Meditation otwiera Heritage of the Invisible II, to dronowo-free jazzowy kocioł, w którym miesza się elektronika, perkusyjne tornado i głos hiszpańskiego poety Marcosa de la Fuente. W plantains słyszymy już trąbkę Navarro, snującą liryczną opowieść na tle perkusyjnego szaleństwa Holmesa w otoczeniu nagrań terenowych w postaci dialogów samych muzyków. Piękne Pueblo pachnie pograniczem amerykańsko-meksykańskim oraz pulsuje brzmieniem Mooga Grandmother (gra na nim Navarro), podsycanym folkowym pejzażem panamskiej gitary mejoranery w rękach Ricardo de Leóna. Moog wraca w A Night in NY w towarzystwie świetnej sekcji rytmicznej (ach, te akcenty na hi-hatcie !) i zjawiskowego głosu Brigitte Zozuli.
Zaskakującą zmianę nastroju mamy w M.O.N.K. (Most Only Never Knew), gdzie spod palców Nicka Sandersa wypływa stylowy jazz zagrany na pianinie, choć z nutką saloonowej nonszalancji. Ten knajpiany melanż przerywa kosmiczny syntezator Juno 106 i perkusyjny groove w interlude⇅interludio. Szkoda, że ten fragment trwa zaledwie 41 sekund.
Z jeszcze większym przytupem wjeżdża NAVARROHOLMES – wypełniony basowymi pochodami Mooga, karkołomną rytmiką perkusji rozrywającą przestrzeń i improwizacjami trąbki zanurzonej w elektronicznym echu. $$$ billete to istne wariacje – miejscami zahaczające o ducha Wariacji Goldbergowskich w wykonaniu Glenna Goulda – na fortepian (gra na nim Navarro), perkusyjne tornado Holmesa i field recordingowy kolaż głosów. W Father mamy kolejną perkusyjną nawałnicę i kontrapunktujący ją syntezator Juno 106 obsługiwany tym razem przez Sandersa. Wyjątkowy amalgamat free jazzu z nienachalnym połyskiem epoki baroku. Płytę zamyka remiks autorstwa Ada Adhiyatma (znany również jako Madam Data – kompozytor, elektronik z Filadelfii, którego poznali dzięki współpracy z Moor Mother). On również odpowiedzialny jest za ostateczny miks całości.
Trudno jakoś dopisać klamrę podsumowującą Heritage of the Invisible II. Być może dlatego, iż proces powstawania tego materiału opierał się w dużej mierze na spontaniczności i wciąż jest otwartym bytem – pozbawionym wyraźnego początku i końca. Może powyższa wiwisekcja słowna podsunie wam jakiś trop do odczytania, a także określenia muzycznego kierunku Aquilesa Navarro i Tchesera Holmesa. Ja po prostu daję im się porwać, „zatykam” nos i skaczę w ten telepatyczny przerębel niepowtarzalnego szaleństwa!
International Anthem | październik 2020
Strona Aquilesa Navarro »
Profil na Facebooku »
Strona International Anthem »
Profil na Facebooku »
