Za kilka tygodni odbędzie się w Bydgoszczy jubileuszowa edycja Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Tradycyjnej i Ludowej Ethniesy. W programie m.in. Hańba, EABS, Masala Soundsystem i Tuleje.
– O Ethniesach mówimy od lat „festiwal miłości”. To czas, kiedy przybywają do nas wielbiciele muzyki świata, poszukiwacze źródeł, miłośnicy życia – mówi Dominika Kiss-Orska, twórczyni i koordynatorka wydarzenia. – To czas, gdy jesteśmy razem, słuchamy, patrzymy, bawimy się. Chłoniemy każdą chwilę, każde słowo spragnieni siebie po zimowym śnie, sycimy i napełniamy przed wiosną i nowym życiem. „Miłość” jest w tym roku hasłem przewodnim festiwalu.
Na koncertowe otwarcie Ethniesów przybędą prawdziwi Nicponie, którym tak się sprzykrzyło pandemiczne życie bez koncertów, że ruszyli w świat. Może nie tak ogromny, jak mogłoby się wydawać, ale świat pełen emocji. Dzięki nim bazary i ulice rozbrzmiały nie tylko stołecznymi szlagierami. W Music Cafe Szpulka zabrzmią przeboje rozpisane na: banjolę (Grzegorz Domański), akordeon (Patryk Walczak), kontrabas (Łukasz Owczynnikow) oraz tarkę i mandolinę (Mateusz Kowalski). Wstęp wolny.
Tego samego wieczoru w sali widowiskowo-kinowej MCK za nieco inne instrumenty chwycą członkowie Zbuntowanej Orkiestry Podwórkowej „Hańba!”. Laureaci Paszportu Polityki, nagrody im. Grzegorza Ciechowskiego oraz nagrody im. Czesława Niemena zaśpiewają i zagrają, korzystając m.in. z tuby, bandżo, klarnetu, akordeonu i saksofonu tenorowego. To podwórkowe instrumentarium w połączeniu z poezją Tuwima, Broniewskiego, Ginczanki czy Wittlina i prozą Szczerka stworzy na oczach widowni opowieść, która doskonale wpisze się w ideę tegorocznych Ethniesów. „Hańba!” piętnuje bowiem nienawiść, nierówności społeczne, militaryzm, szowinizm, antysemityzm.
Intrygują Cię nieoczywiste interpretację muzyki tradycyjnej? W dodatku takie, które nastrojem i brzmieniem luźno nawiązują choćby do Toma Waitsa czy Nicka Cave’a? Wpadnij na Tuleje! To zespół, który proponuje autorskie spojrzenie na muzykę ze wschodniej Wielopolski: z nawiązaniami do jazzu, bluesa czy pieśni archaicznych. Teksty wokalistki i poetki, Gosi Zagajewskiej na język muzyki przekładają Ksawery Wójciński (kontrabas) oraz Wojtek Kurek (perkusja).
Wieczór w EMCEK-u zakończy Masala Soundsystem – międzykulturowy kolektyw z Warszawy, który już od 20 lat porywa publiczność społecznym przekazem, punkowym szałem i niepowtarzalną muzyką wykorzystującą tradycyjne instrumenty. Panowie grają obecnie w składzie: Duże Pe (frontman, wokalista), Praczas (elektronika, syntezatory), Bart Pałyga (etniczne instrumenty strunowe, śpiew gardłowy, drumla), Wojciech Lubertowicz (etniczne perkusjonalia i etniczne flety).
18 marca na naszej scenie koncert da Radykalna Orkiestra Pomorska powstała w Gdańsku dzięki współpracy Nadbałtyckiego Centrum Kultury i Festiwalu Radykalna Kultura Polska. Przyświeca jej cel: pokazywanie tego, że każda lokalność ma wiele, często skomplikowanych, pięknych, wzruszających wątków. Podczas koncertu usłyszymy oryginalne tematy i melodie z Pomorza nawiązujące do dziedzictwa muzycznego regionu.
Napięcie na Ethniesach rośnie! Kirszenbaum – niczym Wyspiański na mefedronie – wystąpi na EMCEK-owej scenie tego samego wieczoru. To wspólne przedsięwzięcie Kacpra Szpyrki (filozofa, księgarza, skrzypka) oraz Jakuba Wiśniewskiego (anglisty, techwritera i gitarzysty). Przed debiutem płytowym „Stypa komedianta” Kirszenbaum własnym sumptem opublikował kilka pojedynczych utworów oraz EP „Golem XV” wraz z towarzyszącymi im kolażami filmowymi. A wspomniany debiut? Opisany został jako „dwubiegunowa maszynka do mielenia folku”. Nieskrępowane gatunkowo, ale zamknięte w przemyślanych formach utwory kipią od intertekstualnych opowieści. Tu Zola krzyczy na klezmerów, Pratchett pije z Muminkami, a Nietzsche tańczy polkę z Kafką. Czyż nie jest to atrakcyjna zapowiedź tego, jak może wyglądać ten wieczór na Ethniesach?
A to jeszcze nie koniec! 18 marca to również dzień, kiedy na jubileuszowym Festiwalu Muzyki Tradycyjnej i Ludowej Ethniesy w Bydgoszczy zagra EABS. Dotychczas zespół wystąpił w tak prestiżowych salach jak Studio S1 im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie, Teatr Szekspirowski w Gdańsku, NFM we Wrocławiu czy NOSPR w Katowicach oraz na największych polskich festiwalach (Woodstock, Tauron Nowa Muzyka, OFF Festival, Open’er, trasa koncertowa Męskiego Grania). Zagrał także na wszystkich najważniejszych festiwalach jazzowych w Polsce: Jazz nad Odrą, Warsaw Summer Jazz Days, Jazz Jamboree, Bielska Zadymka Jazzowa. Na Ethniesach zabrzmią kawałki z autorskiej płyty „Slavic Spirits”.
Ten wieczór zakończy w Music Cafe Szpulka duet Lazy Bones. Projekt didżejski Kozbera i Drakosa powstał we wschodniej dzielnicy Londynu. Do Bydgoszczy przylecą z torbą pełną winylowych perełek pozbieranych i przywiezionych z różnych zakątków świata. Folkowo-etniczne rytmy ubrane w funk, disco, boogie, tribal i eklektyczny house – oto, przy czym będziemy bawić się na afterach.
Koncertowe spotkania festiwalowe zakończy 19 marca występ Michalove. To więcej niż zespół, to rodzina: siostry Terefenko, Ania i Justyna oraz Kuba Bryzgalski, mąż Justyny. Ich przodkowie przybyli do wsi Michałowo na Pomorzu Środkowym z różnych stron Polski. Dziadek sióstr Terefenko był ukraińskim przesiedleńcem z Podkarpacia podczas Akcji „Wisła”. Zauroczeni pięknem i bogactwem ukraińskich pieśni ludowych, poprzez śpiew na nowo odkrywają swoją tożsamość kulturową. Wstęp na koncert jest bezpłatny.
Ethniesy to nie tylko koncerty. To również filmowa opowieść Natalii Korynckiej-Gruz o naturze i jej badaczce, Simonie Kossak, to wystawa prac Karoliny Śwideckiej (na seans „SIMONY” oraz ekspozycję zapraszamy 16 marca) oraz tradycyjne after party w Mózgu (DJ Kozber / Myrraeh już 17 marca). Warto wziąć udział w dźwiękowym spacerze Marcina Dymitera oraz doświadczyć „Rodzanic” – spektaklu „Akademii Głosów Tradycji”. Widowisko na motywach powieści Barbary Piórkowskiej „Kraboszki” (na spotkanie z autorką książki zapraszamy do EMCEK-u po występie) według scenariusza i w reżyserii Ewy Ignaczak to historia oprawiona pieśniami tradycyjnymi w wykonaniu śpiewaczek Akademii Głosów Tradycji.
Dla kobiet, kolejne już spotkanie w ramach Ethniesów poprowadzi Basia Songin. Będzie to czas wspólnego śpiewania pieśni o miłości, tych romantycznych, tragicznych, nostalgicznych, żartobliwych, znanych i nieznanych, na smętną i na skoczną nutę z różnych stron Polski. To okazja, by podzielić się swoją twórczością w tematyce miłosnej oraz odsłuchać uwiecznione archiwalnymi nagraniami głosy. Zapraszamy 18 i 19 marca do EMCEK-u.
Tradycyjnie organizatorzy przygotowali dla uczestników również niebanalne gadżety, którymi wspominać będzie można muzyczną podróż długo po zakończeniu festiwalu. W tym roku będą to herbaty, miody oraz pocztówki i papeteria.
PROGRAM
16 marca 2023 r. / MCK
18:00 Wystawa: Karolina Świdecka – Chwila relaksu
18:30 „Simona” reż. Natalia Koryncka-Gruz / Kino Orzeł
17 marca 2023 r. / MCK / Mózg
17:30 Nicponie (wstęp wolny) / Music Cafe Szpulka
19:00 Hańba / Sala widowiskowo-kinowa MCK
20:15 Tuleje / Sala widowiskowo-kinowa MCK
21:30 Masala Soundsystem / Sala widowiskowo-kinowa MCK
23:00 DJ Kozber / Myrraeh / Mózg
18 marca 2023 r. / MCK
19:00 Radykalna Orkiestra Pomorska / Sala widowiskowo-kinowa MCK
20:15 Kirszenbaum / Sala widowiskowo-kinowa MCK
21:30 EABS / Sala widowiskowo-kinowa MCK
22:30 Lazy Bones / Music Cafe Szpulka
19 marca 2023
14:00 Spacer: Marcin Dymiter
18:00 Spektakl „Rodzanice” Akademia Głosów Tradycji
19:00 Spotkanie autorskie z Barbarą Piórkowską, autorką m.in. książki „Kraboszki”
20:00 Michalove (wstęp wolny) / Sala widowiskowo-kinowa MCK
Warsztaty:
Basia Songin: 18 i 19 marca 12:00-15:00
- Strona Ethniesy: www.ethniesy.com
- Strona Facebook: www.facebook.com/festival.ethniesy
- Bilety: www.ethniesy.com/bilety